De leerling werven die bij je past

“Om te weten wie er bij je past, is het nodig om eerst te weten wie jij als onderwijsinstelling bent. Daarvoor is het nodig om de eigen visie duidelijk in beeld te brengen en uit te dragen. Dat is als splinternieuwe school niet zo gemakkelijk”, weet Dorien Stals, projectleider bij SOOOOL10-14 in het Limburgse Horst. “In augustus 2018 startten we met twintig leerlingen, inmiddels hebben we er vijfendertig. Hoewel de instroom stijgt, stromen er tegelijkertijd tussentijds of na de brugklas leerlingen uit. Het eerste jaar was het lastig om leerlingen te werven. Je verkoopt lucht. Ook startten we pas in de meivakantie met de werving. We zagen dat in verhouding meer jongens uit groep 8 zich aanmeldden, die zijn wat meer geneigd om risico’s te nemen. We kregen ook leerlingen die op de vlucht waren voor iets; een docent met wie het niet klikte of pestgedrag. We wilden van ‘vluchters naar conceptkiezers’. Dat lukte in het tweede jaar omdat we beelden konden laten zien; toen meldden meer meisjes en meer groep 6-leerlingen zich aan.”

Via de basisschool

Joana Oliveira is projectleider van het NOVA Tienercollege in Dordrecht dat zich richt op havo-vwo-leerlingen. Het isonderdeel van het bestuur van OPOD dat dertien basisscholen telt en het Stedelijk Dalton Lyceum dat vier locaties heeft. Het eerste schooljaar, 2018-2019, verwelkomde de school twintig leerlingen, inmiddels zijn dat er 57. Ieder jaar is er plek voor vierentwintig leerlingen. Hoe vindt het Nova Tienercollege deze leerlingen? “Het liefst doen we dat via intern begeleiders of docenten van de bij OPOD aangesloten basisscholen”, reageert Joana. “Om hen te informeren gaf ik samen met de intern begeleider een presentatie. Zij kennen hun leerlingen en weten wie er bij ons past. Om nog duidelijker te maken wie we zijn en waar we voor staan houd ik met iedere OPOD basisschool een gesprek met de directeur en de intern begeleider.”

Eigen kracht

In de gesprekken geeft zij aan dat het NOVA Tienercollege er ook is voor kinderen met een minder stimulerende achtergrond. “Momenteel hebben we met name leerlingen van hoogopgeleide ouders. Terwijl kinderen die op eigen kracht, zonder extra ondersteuning vanuit huis, al op of richting havo-vwo niveau presteren, bij ons ook op hun plek zijn. Daarnaast zien we dat de leerling die zich verveelt, een groep heeft overgeslagen maar nog erg jong is voor het voortgezet onderwijs, ons uit zichzelf vindt. Bijvoorbeeld vanwege een interview in een lokale krant.” Vervolgens organiseert de school twee informatiebijeenkomsten voor geïnteresserde ouders en kinderen. “Eén in februari en één in maart. Er zit bewust een maand tussen omdat altijd nieuwe geïnteresseerden zich door mond-tot-mond reclame melden na de eerste avond. Hopelijk kan het dit jaar op locatie, anders wordt het een online programma met een virtuele tour.”

Leerlingen vertellen

SOOOOL richt zich op leerlingen die nu in groep 6 of 7 zitten en waarschijnlijk naar het vmbo of de havo gaan. Het is een samenwerking tussen voortgezet onderwijs CITAVERDE College en Dendron College en het primair onderwijs vanuit de Dynamiek Scholengroep. Hoe bereiken zij nieuwe leerlingen? Dorien: “Samen met onze leerlingen houden we informatiebijeenkomsten op de basischolen voor groep 6/7-leerlingen. Zij vertellen zelf hoe ze ons onderwijs ervaren. Via het Ouderportaal van Dynamiek sturen we ouders informatie over SOOOOL toe. We vertellen docenten van groep 6/7 voor wie SOOOOL geschikt is. Ook hielden het College van Bestuur en de Raad van Toezicht van Dynamiek met de basisschooldirecteuren een ontwikkeldag bij ons. Die bevatte een presentatie over ons onderwijs, gesprekken met leerlingen en docenten, een door de leerlingen geserveerde lunch en een gesprek over welke elementen in te zetten zijn door de directeuren op hun eigen basisscholen. Daarbij scoorden bijvoorbeeld het coachen van leerlingen en de grote mate van samenwerking met de buitenwereld hoog.”

Intakegesprekken

Na aanmelding volgt op beide scholen de intake om te toetsen of leerling en school bij elkaar passen. De intern begeleider van het NOVA Tienercollege spreekt voorafgaand daaraan met de basisschool. Tijdens het intakegesprek met de leerling en ouders komen de drie uitgangspunten van het onderwijs uitgebreid aan bod. “Omdat we willen dat leerlingen hier op hun plek zitten moeten alle drie de onderdelen passen.” Dorien: “De intakegesprekken voor SOOOOL10-14 voeren we, nu online, samen met iemand vanuit het primair en het voortgezet onderwijs. We stellen de vragen aan de kinderen, ouders vullen aan waar nodig. Na het eerste jaar hebben we dit gesprek wat diepgaander gemaakt, aan de hand van een vragenlijst; hoe leer je, wat zijn je hobby’s, waar heb je hulp bij nodig.” Vervolgens is er een meeloopdag op SOOOOL. “En soms meerdere meeloopdagen als dat nodig is. Daarnaast plannen we een gesprek in met de huidige groepsleerkracht om te bespreken of SOOOOL10-14 inderdaad een passend concept is voor deze leerling.”

Groot gezin

“Iedereen is welkom bij het NOVA Tienercollege”, meldt Joana. “Leerlingen zien bij ons veel gelijkgestemden. Wanneer een leerling gedichten schrijft of in de pauze op het schoolplein een dik boek zit te lezen, vindt niemand dat gek.” “We willen met SOOOOL de beste zijn, niet de grootste”, stelt Dorien. “Onze manier van onderwijs vergt veel organisatie en persoonlijk contact, dan moet je geen groot instituut willen worden. We functioneren als een groot gezin.”

Tips

• Neem een goed communicatiebureau in de arm voor het maken van je middelen.
• Zorg voor niet tijdsgebonden foto’s, bijvoorbeeld stockfoto’s. Beelden van ‘echte’ leerlingen voelen snel verouderd.
• Vertel helder over wat jouw vorm van onderwijs inhoudt.
• Laat leerlingen zelf aan het woord, zij kunnen het goed uitleggen.

Over SOOOOL en NOVA Tienercollege

SOOOOL wil een veilig nest zijn en leerlingen helpen die moeite hebben met de reguliere overstap. “Omdat we de sociaal-emotionele ontwikkeling belangrijk vinden hebben leerlingen wekelijks een coachingsgesprek. Onze leerlingen leren door te doen binnen brede thema’s. We werken samen met twee vmbo’s: CITAVERDE College voor Groen, het Dendron College voor Techniek (BWI en PIE)en Zorg & Welzijn. Leerlingen proeven het hele jaar door dagdelen tijdens blokken van dit onderwijs op de twee middelbare scholen. Zelf keuzes maken en eigenaarschap vergroten van de leerling is belangrijk; van het invullen van het dagrooster tot wat je extra onderzoekt binnen het thema en het stellen van eigen leerdoelen.”

Het NOVA Tienercollega kent drie belangrijke uitgangspunten. Ten eerste een meer natuurlijke overstap van primair naar voortgezet onderwijs. Ten tweede het werken op het eigen niveau; er is geen ‘makkelijke modus’. Ten derde besteedt de school veel aandacht aan extra vaardigheden als kunst, techniek en ICT, gegeven door vakdocenten. “Het NOVA-onderwijs moet bij je passen. Onze leerlingen zijn nieuwsgierig, onderzoekend en creatief. Leren is meer dan hoofdrekenen en ’t kofschip. Als je creativiteit stimuleert in een vrije setting, komt het terug in de cognitieve vakken.”

Foto: Joana Oliveira (Nova Tienercollege)