Verslag online themasessie over werving en matching

Algemene werving

Vrijwel alle initiatieven lopen op de een of andere manier mee in de werving van het VO. Denk aan deelname aan open dagen en vermelding in brochures. Daarnaast wordt er gewerkt met eigen flyers, advertenties in de media en zijn er inloopmomenten en ontdekmiddagen op de 10-14 scholen en presentaties op andere scholen. Al dan niet door de leerlingen zelf. Ook zijn er informatieavonden voor ouders en leerlingen op de 10-14 scholen zelf.

De meesten doen ook mee aan ‘open huis’ dagen van regulier VO. Dat werkt ook voor instroom in groep 7 of 8, omdat vaak jongere broertjes en zusjes meekomen naar de open dagen.

Wat goed werkt is presentaties laten geven door leerlingen op hun oude school. Zo zien de leerlingen hun oude school weer eens terug en kunnen ze vertellen wat het heeft opgeleverd. Leuk voor leerlingen, maar ook nuttig voor leerkrachten om een beter beeld te krijgen van de bedoeling van 10-14 onderwijs.

Bij één initiatief gaat het anders. Er is geen oude reguliere lijn meer, dus iedereen volgt 10-14 onderwijs. Sommige leerlingen stromen uit na groep 8 naar regulier VO, anderen blijven op de 10-14 school. Reguliere werving speelt hier dus minder. Behalve voor klas 1, daar lopen ze ook mee met VO. Wat hier helpt is dat de locaties naast elkaar zitten, wat dit mogelijk maakt. Op deze manier heb je geen knip tussen 6 en 7.

Wat ook een wervend aspect geeft, is de aanwezigheid. Kinderen in de school waar het 10-14 initiatief ‘huist’, zien andere kinderen op een andere manier leren. Op deze manier is er juist weer meer instroom van kinderen die echt voor het onderwijsconcept kiezen.

Sowieso is het goed om expliciet te werven met een bewuste keuze voor het onderwijsconcept in gedachte. Een school werkt daarvoor met ambassadeurs, kinderen uit inmiddels 5 havo die niet vastliepen maar wel naar 10-14 kwamen, vertellen hun verhaal op andere scholen.

Instroom

Instromen kan in principe in elk leerjaar aan het begin van het jaar. Instroom gedurende het jaar is soms mogelijk, maar uitgangspunt is ‘nee tenzij’ (bijvoorbeeld bij verhuizers kan een uitzondering gemaakt worden). Motivatie is de groepsvorming die in deze klassen vaak intensief is. Soms wordt ook de groep kinderen betrokken bij de vraag of er in de klas ruimte is voor nieuwe leerlingen.

Instroom kan in alle leerjaren, hoewel de voorkeur uitgaat naar groep 7 of 8. Maar instromen in 7 is soms ook wel lastig. Bijvoorbeeld omdat het voor sommige kinderen betekent dat ze verder moeten reizen om naar school te gaan.

Concurrentie… of juist een kans voor kinderen?

Niet alle scholen zitten te wachten op werving vanuit 10-14. Dat kan enerzijds natuurlijk gaan over leerlingaantallen, maar minstens even vaak is het ook een gevoelskwestie ‘Vinden jullie dat wij het niet goed doen dan?’.

Zeker naarmate 10-14 initiatieven langer en beter draaien en niet zozeer een innovatiebroedplaats zijn, maar juist een alternatieve optie, merken de projectleiders dat men niet meer welkom is op sommige scholen. Dat zorgt ervoor dat er meer kinderen komen vanuit een zorgvraag, dan kinderen die echt voor het concept kiezen.

Een goede back-up vanuit de bestuurders is essentieel. Ook de bestuurder moet uitdragen: niet beter, wel passender voor een aantal leerlingen en een concept dat naast het reguliere aanbod staat.

Deelnemen aan IB-overleggen kan hier ook positief aan bijdragen, omdat er zo meer begrip ontstaat en het beeld dat 10-14 ook een oplossing kan zijn.

Waar concurrentie sowieso niet speelt, is met de instroom van leerlingen uit Oekraïne. Voor deze kinderen is het juist goed om vanwege taalbarrière de selectie later te doen.

Matching en doelgroep

Een heel aanwezig vraagstuk is hoe je de ‘juiste’ leerlingen binnen krijgt. Er kunnen verschillende motivaties zijn om naar 10-14 onderwijs te willen. Er kan een zorgvraag achter liggen, of juist de bewuste keuze voor een ander onderwijsconcept.

Er vindt altijd een advies of matchingsgesprek plaats met kind, ouders en school. Past het kind op een 10-14 school, en is een 10-14 school passend voor het kind? Die vragen moeten beide positief beantwoord worden. Als het gaat om zorgplicht, is de school wel gehouden om een kind te plaatsen, maar omdat 10-14 onderwijs geen school is maar een afdeling, ben je als 10-14 initiatief niet verplicht elk kind een plek te geven. Dan stroomt een leerling binnen in het reguliere deel van de aangesloten scholen.

Een andere vraag is het niveau. Als de VO partner bijvoorbeeld geen vmbo kader/basis of juist geen havo/vwo aanbiedt, kan het zijn dat kinderen na groep 8 toch uit moeten stromen. Dat wil je graag aan de voorkant afvangen en kan onderdeel zijn van het besluit om een kind wel of niet te plaatsen.

10-14 onderwijs is er voor reguliere leerlingen én leerlingen met een zorgvraag. Maar wat is zorg? Als het voor een kind niet werkt in het reguliere PO, kan er ook een andere behoefte aan ten grondslag liggen, dus in een 10-14 omgeving kan de ‘zorg’ vraag ook wel eens gewoon niet bestaan, omdat de begeleiding en differentiatie anders werkt.

Tot slot: wat kan het lerend netwerk?

We merken dat 10-14 onderwijs binnen het onderwijsveld wel algemeen bekend begint te raken, maar bij ouders minder. Het is wellicht een idee om vanuit het netwerk te kijken of we een gezamenlijke publiciteit richting ouders op kunnen starten over het concept. Daar is zeker winst te boeken. Omdat de initiatieven onderling veel verschillen, is het wel belangrijk om onze kernboodschap voorop te zetten. Benadrukken dat het vooral gaat over een drempelloze overgang richting het voortgezet onderwijs en een uitgestelde keuze voor het passende niveau waar je naartoe groeit. Dat is wat ons bindt.